Kuba Rozpruwacz: Pusty profil seryjnego mordercy

Niektóre postacie historyczne wręcz proszą się o miejsce w kulturze – również w grach, których akcja rozgrywa się w konkretnych czasach, w miejscach, które naprawdę istniały lub istnieją do dzisiaj. Skoro przeczytaliście już tytuł i wstęp, wiecie dobrze, do czego piję. W DLC do Assassin's Creed Syndicate pojawi się Kuba Rozpruwacz. Nie wyobrażam sobie lepszej okazji do tego, by przyjrzeć się najbardziej tajemniczemu mordercy w historii.

O Kubie Rozpruwaczu można napisać wszystko i nic. Teorie zdają się bowiem nie mieć końca, ale fakty… fakty to już zupełnie inna kwestia. Wiemy o nim bardzo niewiele. Zabijał. Głównie prostytutki. Podrzynał im gardła, a niektórym – wybaczcie dosłowność, ale bez niej pseudonim przez kolejne kilka tysięcy znaków będzie brzmiał jak imię postaci z bajki – wypruwał flaki. Otwierał brzuchy i wyciągał narządy, przez co powszechnie uważano, że musi mieć jakąś wiedzę medyczną. Dzisiaj nie mamy już takiej pewności. Ha, „pewności”. W jego przypadku trudno mówić o czymś więcej niż „prawdopodobieństwo”.

Możliwe więc, że Kuba zamordował znacznie więcej osób, niż sądzimy. Do „kanonu”* zalicza się pięć ofiar: Annie Chapman, Catherine Eddowes, Mary Jane Kelly, Mary Ann Nichols oraz Elizabeth Stride. I nie dajcie się zwieść – choć mówimy o kanonie, morderstwa te nigdy nie zostały z sobą powiązane. Zgadza się: nie wiemy tak naprawdę, czy ta postać, choć wszystkim tak dobrze znana, kiedykolwiek istniała.

„Kuba Rozpruwacz”, polski odpowiednik brzmiącego znacznie mniej infantylnie „Jack the Ripper”, to tylko jedno z kilku imion nadanym przez prasę nieznanemu zabójcy. Znamy je dzięki samemu zainteresowanemu – albo komuś, kto się pod niego podszył – z wysyłanych przez niego listów. O tym, że faktycznie ich autorem mógł być Kuba, świadczył… kawałek nerki, który w pierwszym liście znalazł Scotland Yard. Ludzkiej nerki, rzecz jasna. Tym samym wzmógł ogromne zainteresowanie samych organów ścigania, ale też prasy, a co za tym idzie, opinii publicznej.

„Jedno z kilku imion” to zresztą tak naprawdę spore niedopowiedzenie. Chodzi oczywiście o pseudonimy takie jak Morderca z Whitechapel czy Skórzany Fartuch, ale w skład sprawy Kuby Rozpruwacza – tak już obszernej i pogmatwanej, że mogłaby być nazywana mitologią – wchodzi znacznie więcej prawdziwych imion.

O tym, że Kuba Rozpruwacz był w swojej nietypowej pasji skuteczny i dokładny, świadczy fakt, że w 2015 roku nadal nie znamy jego nazwiska. Wydawałoby się, że z biegiem czasu, dzięki nieustannie rozwijającej się technologii i nauk niezbędnych do rozwiązywania tego typu spraw, w końcu będziemy w stanie jednoznacznie wskazać właściwego człowieka. Tymczasem lista podejrzanych przez lata nie zawężała się, a tylko w nieskończoność puchła – dzisiaj obejmuje ponad sto nazwisk. Znajdziecie wśród nich kogo tylko chcecie: studentów, dziennikarzy, lekarzy, sprzedawców, a nawet księcia. Niektórzy z nich byli mordercami, inni byli stuknięci, ale nieszkodliwi, nie brakowało też takich, którzy po prostu znaleźli się nie w porę w nieodpowiednim miejscu.

Frederick Bailey Deeming na przykład zabił swoją żonę i czwórkę dzieci, po czym wyemigrował do Australii i ożenił się ponownie. Żyli długo i szczęśliwie, póki śmierć ich nie rozłączyła. Jej śmierć. Seweryn Antonowicz Kłosowski zabił aż trzy małżonki – z jakiegoś powodu każda kobietą, którą poślubił, w końcu umierała po ciężkiej chorobie (wywołanej trucizną, co zresztą było podstawą do osądzenia go i powieszenia). Niektórzy przypisywali mu morderstwa Kuby Rozpruwacza, bo tak się zdarzyło, że „Gminny Truciciel” działał w tym samym mieście i czasie. Inny podejrzany, Robert Donston Stephenson, najprawdopodobniej nie skrzywdził w życiu muchy – ale interesował się czarną magią i prowadził gazetę, w której utrzymywał, że to ona była motywem zabójstw Kuby Rozpruwacza. Za bardzo zbliżył się do sprawy, przez co sam stał się obiektem podejrzeń. Zadziwiająco często wśród potencjalnych Jakubów pojawiają się Polacy – najczęściej Żydzi polskiego pochodzenia. Według badań DNA sprzed roku (które, rzecz jasna, również nie dają nam stuprocentowej pewności) – Aaron Mordke Kośmiński.

Większość tych historii – a jest ich, powtarzam, ponad setka – to materiał na niejeden film czy powieść. Materiał, jeżeli mam być szczery, znacznie bardziej pasjonujący, niż garstka luźno powiązanych ze sobą informacji, którą nazywa się „legendą Kuby Rozpruwacza”. W całej swojej, ekhm, karierze Kuba nie wykazał się niczym, co mogłoby zagwarantować mu sławę, którą cieszy się do dzisiaj. To brutalne, ale był „zwykłym” seryjnym mordercą. Być może zabił kilka osób, być może upomniał się o uwagę i stosowny przydomek wysyłając listy. Żadne z morderstw nie było z perspektywy czasu wybitnie spektakularne, a wiadomo o nim tak niewiele, że dzieła fabularne traktujące o jego przypadku opierają się w dużej mierze na domysłach i dopisanej, odautorskiej fikcji.

„Mordercę z Whitechapel” od „Morderców z Innych Miast na Całym Świecie” odróżnia więc jedno – dzięki nieustannemu nagłaśnianiu jego poczynań przez media, dzięki setkom teorii i tajemnicy jego zabójstw, która wciąż nie została rozwiązana, stał się mitem. Człowiekiem-legendą. I choć spośród wszystkich teorii niektóre brzmią bardziej prawdopodobnie, niż inne, bardzo możliwe, że nigdy nie dowiemy się, kim tak naprawdę był Kuba Rozpruwacz. No, chyba że Ubisoft wie i wyjawi nam tę informację w nowym Asasynie...

*Tak, tego słowa używa się powszechnie w odniesieniu do szczątków zebranej wiedzy dotyczącej Kuby Rozpruwacza. To chyba najlepiej świadczy o tym, że historia obróciła zwykłe śledztwo w regularną, fabularną legendę.