Domowa sala kinowa z Epsonem

I ma to jak najbardziej sens. Zacznijmy od tego, co widać już na pierwszy rzut oka, czyli wielkości. W przypadku telewizorów najpopularniejsze „duże” przekątne to obecnie między 50 a 65 cali. Niby sporo, ale przeznaczony do użytku domowego projektor Epson EH-TW750 może wyświetlać obraz o przekątnej od 30 do 300 cali, przy czym z odległości półtora metra będzie to 70 cali. A jeśli ustawisz projektor w odległości trzech metrów od ekranu, przekątna obrazu wyniesie aż 180 cali! Tego nie da się uzyskać na żadnym telewizorze! Oczywiście w takim przypadku do pełni szczęścia przydałby się projektor 4K, ale jeśli zamiast liczenia pikseli wolisz cieszyć się akcją, Full HD też będzie jak najbardziej ok – i to przy cenach co najmniej trzykrotnie niższych. 

To dlatego, że w projektorach poszczególne piksele nie są tak widoczne, jak w przypadku telewizorów. Przekonał się o tym każdy, kto bywa w kinach. Filmy są bowiem wyświetlane najczęściej w rozdzielczości 2K, czyli nieco szerszym Full HD (2048 x 1080 zamiast znanego z telewizorów 1920 x 1080), a przecież przekątne są liczone w dziesiątkach metrów. I jakoś nikt na pikselozę nie narzeka. Do tego warto pamiętać, że w przypadku projektorów przekątną da się płynnie regulować. W zależności od potrzeb, pomieszczenia i dostępnej powierzchni możesz oglądać obraz np. w 70, 100 czy 150 calach. Takiej swobody nie da ci żaden telewizor. 

W praktyce tak prosto nie jest, bo nawet jeśli masz białe ściany, pełną jakość obrazu zapewni jedynie specjalny ekran, a ten ma już konkretną wielkość. Trudno to jednak uznać za wadę, zwłaszcza w porównaniu do telewizorów. Zresztą wbrew obawom części osób, które jeszcze nigdy w swoim domu projektora nie miały, korzystanie z tego typu urządzeń jest niemal równie wygodne, co w przypadku OLED-ów czy QLED-ów. W zasadzie jedyna różnica to wspomniany już ekran. Jeśli zdecydujesz się na model bez napędu elektrycznego, będziesz go musiał ręcznie rozwijać przed seansem. Miejsca praktycznie nie zajmie, bo zarówno ekran, jak i sam projektor najwygodniej zamontować pod sufitem. (Oczywiście obraz nie będzie w takim przypadku odwrócony, bo każdy sensowny model poradzi sobie zarówno postawiony na stole, jak i wisząc „do góry nogami”). I jeszcze jedno – z dobrym ekranem wspomniany już Epson EH-TW750 zapewnia nie tylko świetne odwzorowanie kolorów, ale także kontrast rzędu 16 000:1, czyli w praktyce niemal równie dobry, co telewizory OLED czy topowe modele QLED-ów z pełnym podświetlaniem matrycowym!

Oczywiście wiele zależy od konkretnego modelu i wykorzystywanej technologii. Najpopularniejsze są obecnie dwie: 3LCD (opracowana przez największego producenta projektorów, firmę Epson) oraz konkurencyjna DLP (przygotowana przez firmę Texas Instruments). Ten pierwszy system bazuje na trzech osobnych matrycach LCD, a ten drugi – na chipie z mikrolustrami oraz wirującym kole z sekcjami w różnych kolorach. Zasada działania 3LCD przypomina typowe monitory i telewizory, tyle że zamiast osobnych pikseli w kolorach czerwonym, zielonymi i niebieskim, znajdujących się obok siebie na jednej dużej matrycy, mamy trzy miniaturowe matryce (po jednej dla każdego z kolorów) i pryzmat, który łączy trzy obrazy w jeden. Takie rozwiązanie może się wydawać bardziej skomplikowane, ale wcale nie jest dużo droższe, a przekłada się na znacznie lepsze odwzorowanie kolorów. 

Przy okazji modele 3LCD są pozbawione efektu tęczy, który pojawia się w przypadku projektorów DLP z wirującym kołem kolorów i owocuje nie tylko na gorszą jakość obrazu. Migotanie obrazu, choć niewidoczne na pierwszy rzut oka, bardzo często powoduje bóle głowy, zwłaszcza w przypadku dłuższego oglądania. W projektorach 3LCD obraz jest dużo stabilniejszy, co eliminuje zmęczenia oczu zarówno przy oglądaniu za jednym zamachem kilku odcinków ulubionego serialu, jak i na przykład graniu na konsoli czy pececie, do czego projektory też się świetnie nadają.  

Wróćmy jednak do jakości obrazu, a przede wszystkim odwzorowaniu kolorów. Wiele osób twierdzi (bo same to widziały!), że projektory słabo sobie z tym radzą, przez co obraz wydaje się wyprany. To w wielu modelach projektorów problem jak najbardziej rzeczywisty – ale nie we wszystkich. Dotyka to bowiem przede wszystkim modeli DLP. Przez długi czas większość producentów chwaliła się bowiem głównie maksymalną jasnością... bieli. Wyświetlany przez takie urządzenia obraz kolorowy ma natomiast jasność przynajmniej o dwie trzecie mniejszą. W praktyce oznacza to, że z podawanych w specyfikacji 3000 lumenów robi się – gdy chodzi o kolor – poniżej 1000 lumenów. Ba, w przypadku niektórych modeli, nawet uznanych marek, maksymalna jasność obrazu kolorowego to zaledwie 750 lumenów (zamiast podawanych 3000)! Trudno więc wymagać, by kolory nie wydawały się znacznie gorsze niż na telewizorze – lub projektorze 3LCD!

Trzeba bowiem cały czas pamiętać, że DLP nie jest jedyną technologią wyświetlania obrazu w projektorach. Największy ich producent na świecie, firma Epson, wykorzystuje opracowaną przez siebie technologię 3LCD. Dzięki trzem matrycom LCD jasność obrazu kolorowego, określana skrótem CLO (Color Light Output), jest taka sama jak światła białego. I jeśli wynosi np. 3000 lumenów, to w projektorze 3LCD będzie to 3000 lumenów zarówno w przypadku jednolitej białej planszy, jak i znacznie częściej spotykanego normalnego obrazu kolorowego. A to przekłada się na świetny kontrast i żywe kolory!

Testy praktyczne przeprowadzone przez firmę Epson przy użyciu popularnych modeli projektorów Full HD (więcej: www.epson.pl/clo) nie pozostawiają zresztą złudzeń: aż 99% procent respondentów uważało, że to projektory Epson zapewniają najbardziej żywe kolory, a 83% respondentów wybrałoby model tej firmy jako oferujący najlepszą ogólną jakość obrazu.

Dawno, dawno temu, gdy jasność była problemem, projektory nadawały się tylko do oglądania filmów w nocy. A i to nie do końca, bo do niezbyt dużej jasności obrazu dochodziła duża głośność systemu chłodzenia lampy. Obecnie jednak jasność obrazu jest najczęściej całkowicie wystarczająca nawet w trybie ekonomicznym. Dzięki niższej jasności maksymalnej tryb ten przedłuża żywotność lampy i zmniejsza zużycie energii, a przy tym w większości przypadków i tak w zupełności wystarcza do oglądania filmów także w dzień. W każdym razie o ile mamy już dobry ekran, na który nic bezpośrednio nie świeci – ale podobne ograniczenia mają także telewizory.

A co z szumem towarzyszącym pracy projektora? Jego źródłem jest wentylator chłodzący lampę oraz – w przypadku technologii DLP – układ generujący obraz. Głośność Epsona EH-TW750, korzystającego z 3LCD, wynosi jednak w trybie ekonomicznym zaledwie 28 dB (A), czyli w praktyce nie jest on słyszalny nawet w nocy. W trybie normalnym głośność układu chłodzenia to natomiast 37 dB (A), a więc mniej niż szmery w cichym domu (takie porównania podaje choćby Wikipedia). Istotne jest również to, że wloty i wyloty powietrza umiejscowione są na froncie urządzenia, które znajduje się przed siedzącymi – to między innymi dzięki temu szum jest tak cichy.

Projektory nadają się zresztą nie tylko do oglądania filmów. Równie dobrze sprawdzają się w grach, choć... nadal w mocy pozostaje to, co pisaliśmy o różnicach między modelami w technologii 3LCD i DLP. Te pierwsze oferują bowiem lepsze odwzorowanie kolorów, generują stabilny obraz i pozbawione są efektu tęczy. Dla graczy liczy się jednak również opóźnienie, czyli tzw. lag. W przypadku nowoczesnych projektorów 3LCD może być on wystarczająco niski, by nie przeszkadzał nawet w bardzo dynamicznych tytułach. Na przykład w Epsonie EH-TW750 wynosi poniżej 20 ms, czyli około jednej klatki dla obrazu wyświetlanego 60 razy na sekundę. Jest to poziom porównywalny z typowymi monitorami komputerowymi czy najlepszymi telewizorami. I – co ważne – opóźnienie to nie zależy od przekątnej, będzie więc równie niskie nawet na ekranie stucalowym. 

Przy tym wszystkim warto pamiętać, że projektor bez problemu przewieziemy choćby tramwajem. Można go więc zabrać na imprezę u znajomych, żeby wspólnie oglądać mecz czy zrobić turniej w jakąś grę, wyświetlając megaobraz na dowolnej w miarę jasnej ścianie. Ok, jakość nie będzie aż tak dobra, jak na specjalnym ekranie, ale... dużego TV na pewno ze sobą na takie spotkanie nie weźmiesz.

Na początek sam projektor. Obecnie najlepszy stosunek jakości do ceny mają modele Full HD. Cena Epsona EH-TW750 to około 3250 zł. Jest to kwota porównywalna do w miarę sensownych telewizorów LCD o przekątnej 65 cali. Do tego wypada dodać koszty lampy, bo te się przecież szybko zużywają, prawda? 

I tak, i nie. W przeznaczonym do użytku domowego projektorze Epson EH-TW750 lampa ma żywotność 6000 godzin w trybie normalnym (o jasności maksymalnej 3400 lumenów) lub 12 000 godzin w trybie ekonomicznym (jasność maksymalna – 2200 lumenów). Mało? Przekłada się to na prawie sześć lat używania po trzy godziny dziennie w trybie normalnym lub 11 w trybie ekonomicznym! A nowa lampa (oczywiście mówimy o oryginalnej) kosztuje ok. 400 zł i można ją wymienić samemu. Warto też pamiętać, że jest objęta trzyletnią gwarancją producenta, więc w praktyce nie ma się czym martwić.

W każdym razie o ile mówimy o wspomnianym już projektorze firmy Epson i generalnie – o modelach 3LCD. Bo lampy do projektorów DLP są zazwyczaj dwukrotnie droższe, i to przy takiej samej, a często i krótszej żywotności. W przypadku tańszych modeli całkowicie podważa to sens wymiany źródła światła – i tu faktycznie żywotność jest jednym z większych problemów. 

Na rynku są także dostępne modele Epsonów dla zamożnych (i nie tylko) pasjonatów kina, z wyświetlaniem opartym na technologii laserowej. Ich żywotność jest jeszcze większa (nawet 20 000 godzin, co daje 18 lat korzystania po trzy godziny dziennie bez ingerowania w urządzenie), ale dla większości graczy i miłośników Netfliksa EH-TW750 oferuje bardzo dobry stosunek jakości do ceny. 

I przekątnej.