Unia Europejska ze wstępnym porozumieniem w kwestii AI

Przyjęcie wstępnej wersji unijnej ustawy o sztucznej inteligencji sprawiło, że Europa stała się pierwszym kontynentem na świecie, na którym wdrożono dokument regulujący stosowanie AI. Nie obyło się oczywiście bez opóźnień, jako że sporo państw miało zastrzeżenia co do początkowo planowanego całkowitego zakazania wykorzystywania sztucznej inteligencji do prowadzenia nadzoru biometrycznego.

Początki ustawy UE o sztucznej inteligencji sięgają jeszcze 2021 roku, a na przestrzeni minionych dwóch lat odbyło się wiele debat na temat AI. Przykładowo, niektóre kraje członkowskie protestowały przeciw całkowitemu zakazaniu nadzoru biometrycznego i chciały, aby służby bezpieczeństwa i wojsko zostały wyposażone w narzędzia umożliwiające jego prowadzenie. Swoje trzy grosze dorzuciły także Niemcy, Francja oraz Włochy, które postanowiły zgłaszać swoje pomysły w ostatniej chwili. Mimo tego wszystkiego Unia Europejska zdążyła opracować i wprowadzić dokument regulujący funkcjonowanie AI przed innymi światowymi mocarstwami, którym przyświecał podobny zamiar.

Nie obyło się także bez pstryczków w stronę UE. Związkowi zarzucono m.in. to, że skupia się na regulacji technologii, a nie jej rozwoju. Najwięksi gracze na rynku sztucznej inteligencji pochodzą ze Stanów Zjednoczonych, Europa z kolei na tym poletku nie ma zbytnio czym się pochwalić.

Wracając jednak do dokumentu – stojący za nim regulatorzy wystosowali szereg zasad i zobowiązań dla modeli sztucznej inteligencji ogólnego przeznaczenia (GPAI), które spełniają określone kryteria. Ustawa o sztucznej inteligencji wymusza także przejrzystość modeli AI, wliczając w to udostępnienie informacji odnośnie do tego, na jakich materiałach były one szkolone. Obywatelom z kolei zapewniono możliwość składania zażaleń na dane systemy sztucznej inteligencji.

W notce prasowej zamieszczonej na stronie Parlamentu Europejskiego zawarto także informację odnośnie do potencjalnych kar, z którymi będą musiały zmierzyć się przedsiębiorstwa łamiące zasady wystosowane przez Unię Europejską. W zależności od skali przewinienia winowajcom grozi od 7,5 miliona do 35 milionów euro grzywny. W niektórych przypadkach nakładane będą także kary finansowe, których wysokość będzie wahać się od równowartości 1,5% do 7% globalnego obrotu przedsiębiorstwa.

Warto przy tym zwrócić uwagę na to, że na terenie Unii Europejskiej zakazane będzie wykorzystywanie sztucznej inteligencji w celach takich jak wyodrębnianie twarzy z materiałów pozyskanych z kamer przemysłowych i nagrań CCTV i kategoryzacja na podstawie cech wrażliwych (jak np. rasa, płeć lub wiek). AI nie posłuży także do rozpoznawania emocji w miejscach pracy oraz szkołach, ani wprowadzenia systemu punktacji społecznej na modłę Chin.

Oczywiście rzeczony dokument czeka jeszcze wiele zmian, jako że, jak zostało już wspomniane, na ten moment jest to jedynie wstępne porozumienie. Nie sposób jednak zaprzeczyć, że Unia Europejska postawiła pierwszy krok na drodze do regulacji sztucznej inteligencji. Kiedy w ślad za pierwszą nogą pójdzie druga – tego jeszcze nie wiemy.