43 lata ZX Spectrum, narodziny iTunes i pierwszy w historii trojan [RetroKalendarium]

📅 24 kwietnia 1184 p.n.e. Pierwszy w historii trojan – Grecy kasują zawartość Troi za pomocą (nie)sławnego konia trojańskiego. :)

📅 24 kwietnia 1982. Narodziny ZX Spectrum. Był jak fiat 126p. Mały, tandetnie wykonany, awaryjny, o niepowalających osiągach. Na tle konkurencji wyglądał… biednie. Mimo to sprzedawał się świetnie, swemu twórcy przyniósł miliony i szlachectwo, a ludzie go kochali. ZX Spectrum to nie pierwszy ani też ostatni komputer stworzony przez sir Clive’a Sinclaira. Ale niewątpliwie to jego magnum opus. Do tego idealnie oddaje filozofię konstruktora: jak najmniejszym kosztem wykonaj produkt na tyle dobry, by ludzie chcieli go mieć, i tak tani, aby zostawić konkurencję daleko w tyle.

Do ludzi trafiło pierwsze 17 tys. egzemplarzy w cenie 175 funtów (za wersję z 48 kB RAM-u) lub 125 funtów (z 16 kB). Jak to się miało do oferty konkurencji? W 1982 roku Commodore 64 wraz z firmowym magnetofonem kosztował ok. 400 funtów, a popularny w Wielkiej Brytanii BBC Micro dało się kupić za 235-350 funtów, w zależności od konfiguracji.

Dodać jednak należy, że w celu uzyskania tak atrakcyjnej ceny Spectrum okrojono z wszystkiego, co nie było absolutnie niezbędne (np. aby podłączyć do niego dżojstik, bez którego trudno wyobrazić sobie granie na ośmiobitowcach, należało dokupić specjalną przystawkę). A spora część jego elementów – jak choćby klawiatura – okazała się po prostu tandetna. Tym niemniej stosunek ceny do możliwości wypadał doskonale i chętnych do nabycia sprzętu nie brakowało – sprzedawało się ok. 50 tys. egzemplarzy miesięcznie. Co toto mogło?

Komputer wyświetlał kolorową grafikę w rozdzielczości 256 × 192. Do tego podłączyć się pozwalał do każdego domowego odbiornika TV, wydawał z siebie dźwięki, a wbudowany interpreter niezłej wersji języka BASIC umożliwiał tworzenie – i zgrywanie na kasetę magnetofonową albo dziwaczne ustrojstwo o nazwie microdrive(*) – własnych programów. Oczywiście programy można też było wczytywać. I tu wybór mieliśmy wręcz niewiarygodny. Mówi się o aż 24 tys. tytułów dostępnych na Speca (rzecz jasna nie od samego początku), z czego większość to gry.

(*) Opatentowany przez Sinclaira system transferu i przechowywania danych to tak naprawdę rodzaj magnetofonu i specjalna mikrokaseta zawierająca zapętloną taśmę magnetyczną o długości pięciu metrów, o pojemności rzędu 85-100 kB. Niestety niezbyt szybki, mocno zawodny i drogi (jedna kasetka kosztowała 30 funtów).

Okres świetności ZX Spectrum to lata 1982-84. Potem z uwagi na konkurencję w postaci mocno taniejących wskutek wojen cenowych Commodore’a 64 i Atari 800 popularność sprzętu zaczęła spadać. Tym niemniej jego rozmaite warianty produkowano aż do 1992, a w sumie sprzedało się ok. pięciu milionów tych „komputerów osobistych”, jak dumnie głosił nadruk na opakowaniu. W Polsce i krajach „bratniego obozu socjalistycznego” cieszył się ogromną popularnością, ale głównie z uwagi na cenę, choć i tak była dla nas zaporowa. Dość powiedzieć, że za używany egzemplarz dałem u schyłku 1986 roku równowartość półrocznego – fakt, że kiepskiego – wynagrodzenia. Pomnóżcie sobie dzisiejszą pensję minimalną razy sześć…

Wikimedia Commons / Bill Bertram, CC BY-SA 2.5

📅 26 kwietnia 1960. IBM chwali się swym superkomputerem IBM 7030 Stretch, który może wykonać aż 100 mld obliczeń… w ciągu jednego dnia. :) Nowe „maszyny” były 75 razy szybsze niż mainframe’owy IBM 704. To na zdjęciu to tylko jego konsola sterownicza, jakbyście nie wiedzieli.

Wikimedia Commons / The wub, CC BY-SA 4.0 

📅 26 kwietnia 1999. W 13. rocznicę katastrofy nuklearnej w Czarnobylu wysoce destruktywny wirus CIH zaatakował systemy operacyjne z rodziny Microsoft Windows 9x (95, 98, ME). Nie działał na Windowsach NT, XP ani nowszych. Nie zwiększał rozmiaru zainfekowanych plików, co czyniło go trudnym do wykrycia przez ówczesne programy antywirusowe, wymazywał dyski twarde i potrafił nawet w niektórych przypadkach uszkodzić BIOS.

📅 28 kwietnia 2003. Apple Computer uruchamia iTunes Music Store. Serwis sprzeda milion piosenek w pierwszym tygodniu.

📅 29 kwietnia 1997. Premiera gry tygodnia – Star Wars: X-Wing vs. TIE Fighter.

📅 Premiery ważnych gier:

24.04.1998 – Forsaken (PC)
26.04.2005 – Empire Earth II (PC)
27.04.2000 – The Legend of Zelda: Majora’s Mask (N64)
28.04.2000 – Starlancer (PC)
28.04.2004 – City of Heroes (PC)
28.04.2005 – Guild Wars (PC)
29.04.2001 – Scorched 3D (PC)
30.04.1998 – Might and Magic VI: The Mandate of Heaven (PC)