Webb: Gwiazdy jak kamień ciśnięty do stawu – bardzo osobliwy widok w kosmosie
Teleskop Webba po raz kolejny znalazł coś nietypowego.
Ten obiekt to gwiazdy Wolfa-Rayeta, czyli duże, bardzo gorące „kule gazu”, które charakteryzują się obecnością szerokich linii w widmach emisyjnych. Najprawdopodobniej jest to wynikiem działania rozległych, rozrzedzonych powłok gazowych, które „uciekają” od macierzystej gwiazdy z olbrzymią prędkością. Te wyrzucane w kosmos chmury są też często przyczyną, dla której gwiazda i jej otoczenie wyglądają niesamowicie – nie inaczej jest tym razem.
Wolf-Rayet 140: pofalowany węgiel
Obiekt o nazwie Wolf-Rayet 140 jest systemem binarnym – co oznacza, że składają się na niego dwie gwiazdy okrążające wspólny środek masy po stosunkowo ciasnej, jak na kosmiczne warunki, i wydłużonej orbicie. Na zdjęciu ich nie widać osobno – są jasnym punktem w centrum fotografii. To fabryka kosmicznego pyłu: według astronomów gwiazdy te podczas „mijania się” sprawiają, że ich wiatry gwiazdowe zderzają się ze sobą – w ten sposób następuje kompresja materii i powstają pierścienie bogatego w węgiel pyłu.
Jak do tej pory, Teleskop Jamesa Webba dostrzegł aż 17 takich pierścieni – na zestawieniu widać ich dwa ujęcia, pierwsze pochodzi z lipca 2022 roku, drugie zaś z września 2023 roku. Materia ta ucieka w przestrzeń kosmiczną z prędkością ok. 260 km/s. A to z kolei sprawia, że… z roku na rok wyglądają nieco inaczej. Wspomniane gwiazdy przy tym nie zaprzestają tworzenia nowych węglowych „obwarzanków”: każdy kolejny twór tego typu rodzi się w ciągu kilku miesięcy co osiem lat, kiedy wspomniane obiekty najbardziej się do siebie zbliżają.
Oczywiście to tylko przejściowy proces, koniec końców tworzące ten oryginalny układ gwiazdy zakończą żywot w eksplozji supernowej. Wyrzucony jednak wcześniej pył, jak i materia będąca świadectwem końca ich żywota w przyszłości mogą dać początek nowym układom planetarnym. Nim to się jednak stanie, czekają nas jeszcze dziesiątki tysięcy lat tak osobliwie wyglądających emisji cząsteczek węgla.
PS Jeśli jeszcze nie widzieliście, zachęcamy do obejrzenia naszego rankingu dziesięciu najlepszych fotografii z 2024 roku kosmosu z Teleskopu Jamesa Webba, jakie zostały zrobione w przeciągu poprzednich dwunastu miesięcy. Jest na czym zawiesić oko, a i sporo tam informacji na temat widocznych obiektów.
Czytaj dalej
Gdyby mnie ktoś zapytał, ile pracuję w CD-Action, to szczerze mówiąc, nie potrafiłbym odpowiedzieć. Zacząłem na początku studiów i... tak już zostało. Teraz prowadzę działy sprzętowe właśnie w CD-Action oraz w PC Formacie. Poza tym dużo gram: w pracy i dla przyjemności – co cały czas na szczęście sprowadza się do tego samego. Głównie strzelam i cisnę w gry akcji – sieciowo i w singlu. Nie pogardzę też bijatyką, szczególnie jeśli w nazwie ma literki MK, a także rolplejem – czy to tradycyjnym, czy takim bardziej nastawionym na akcję.