Najjaśniejsza w kosmosie… czarna dziura – nowy rekordzista

W tytule pojawił się pewien skrót myślowy. J0529-4351, bo o nim mowa, jest w rzeczywistości nie tyle samotną czarną dziurą, co raczej kwazarem, na który składa się właśnie wspomniana czarna dziura oraz towarzyszący jej, złożony z pyłów i gazów dysk akrecyjny. Całość zaś ma charakter niespotykany na skalę wszechświata – i to dosłownie.

J0529-4351 – niesamowita jasność

Co ciekawe, J0529-4351 został zaobserwowany już wcześniej – tyle że astronomowie nie zdawali sobie sprawy, na co patrzą. Ze względu na olbrzymią jasność został on bowiem błędnie zaklasyfikowany jako zdecydowanie bliższa nam gwiazda. W rzeczywistości to najjaśniejszy znany nam we wszechświecie i oddalony od nas o 12 miliardów lat świetlnych kwazar, który jest 500 bilionów razy jaśniejszy niż Słońce. Co to oznacza w praktyce? Gdyby znajdował się w miejscu widocznej przez lornetkę i oddalonej od nas o 2,52 mln lat świetlnych galaktyki Andromeda, to świeciłby jaśniej niż Księżyc. Na tym jednak zaskakujące dane na temat tego obiektu się nie kończą.

Centralnym punktem kwazaru jest gigantyczna czarna dziura o masie 17 miliardów Słońc. Codziennie pochłania ona materię o masie przewyższającej masę naszej gwiazdy, proces ten zaś powoduje, że uwalniane są niesamowite ilości energii – jest więc nie tylko najjaśniejszym, ale i najszybciej rosnącym znanym nam obiektem tego typu. Towarzyszący czarnej dziurze dysk akrecyjny z szybko wirującej, rozgrzanej materii ma zaś średnicę… siedmiu lat świetlnych – to 15 000 razy więcej niż dystans pomiędzy Słońcem a Neptunem. Innym dobrze oddającym skalę wielkości tego kwazaru faktem jest to, że najbliższa nam (nie licząc Słońca) gwiazda to Proxima Centauri, która jest oddalona od nas o 4,3 roku świetlnego. Korzystając z dostępnej nam technologii, podróżowalibyśmy do niej przez ok. 73 tys. lat – a dysk J0529-4351 jest przecież znacznie większy.

Więcej informacji na temat tego osobliwego obiektu znajdziecie tutaj.

Ilustracja otwierająca: NASA